بررسی مقایسه ای نقش روسیه و انگلستان در دو جنبش اجتماعی معاصر ایران: جنبش تنباکو و جنبش مشروطیت

Authors

داراب فولادی

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آشتیان، گروه علوم سیاسی، ایران، آشتیان

abstract

در متون تاریخی ابهام هایی در مورد نقش انگلستان در شکل گیری جنبش مشروطه ایران وجود دارد. این مسئله به شکل این پرسش که «چرا قدرت های اروپایی در جنبش های اجتماعی ایران مداخله کرده اند؟» مطرح شده فرضیه پژوهشی این است که «مداخله قدرت های اروپایی در عرصه سیاسی کشورهای دیگر در چارچوب منافع ملی آنها در نظام بین المللی قابل توجیه است و همسویی آنها با با بازیگران داخلی تابعی است از متغیر منافع مذکور.» روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و در پایان به این نتیجه رسیده است که حمایت روسیه از جنبش تنباکو  و حمایت دولت انگلستان از جنبش مشروطه در قالب مفهوم «اتحاد طبیعی» و در جهت منافع آن قدرت ها قابل توضیح است. و در یک داوری علمی و بی طرفانه می توان گفت: این جنبش ها، رهبران و شرکت کنندگان در آنها صرفا ناشی از اراده قدرت های بیگانه نبوده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مقایسه‌ای نقش روسیه و انگلستان در دو جنبش اجتماعی معاصر ایران: جنبش تنباکو و جنبش مشروطیت

در متون تاریخی ابهام‌هایی در مورد نقش انگلستان در شکل‌گیری جنبش مشروطه ایران وجود دارد. این مسئله به شکل این پرسش که «چرا قدرت‌های اروپایی در جنبش‌های اجتماعی ایران مداخله کرده اند؟» مطرح شده فرضیه پژوهشی این است که «مداخله قدرت‌های اروپایی در عرصه سیاسی کشورهای دیگر در چارچوب منافع ملی آنها در نظام بین‌المللی قابل توجیه است و همسویی آنها با با بازیگران داخلی تابعی است از متغیر منافع مذکور.» رو...

full text

بررسی نقش زنان در جنبش تنباکو

جنبش تنباکو ( 1309 ه.ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالداشتند. مقاله حاضربر تبیین سهم زنان وبررسی علل حضور آنان در جنبش تنباکو است. چنین به نظرمی رسد که مشکلات اقتصادی وافزایش آگاهی زن...

full text

نقش کنشگران اجتماعی در جنبش مشروطیت با رویکرد هانس تاک

جنبش­های اجتماعی به ­عنوان یکی ازمهم­ترین کنش­های جمعی جهت تحقق خواسته­ها و مطالبات­شان به طراحی گفتمان­ها، آرمان­ها، ایده­هایی می­پردازند که تحقق آن­ها گاه مستلزم تغییر در ساختارهای نظام اجتماعی و ایجاد اصلاحات، در جامعه و خرده نظام های آن است. یکی از مهم­ترین اجزاء جنبش­های اجتماعی از نظر هانس تاک،کنشگران و نیروهای اجتماعی است که مطالبات و تقاضاهای نوظهور زمینه­ برانگیختگی آن­ها را فراهم ساخت...

full text

بررسی نقش زنان در جنبش تنباکو

جنبش تنباکو ( 1309 ه.ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالداشتند. مقاله حاضربر تبیین سهم زنان وبررسی علل حضور آنان در جنبش تنباکو است. چنین به نظرمی رسد که مشکلات اقتصادی وافزایش آگاهی زن...

full text

لایه¬های جنبشی جامعه ایران؛ دو جنبش کلان و ده جنبش خرد اجتماعی

در این مقاله جامعه کنونی ایران از منظر دو «گونه» جنبش و به روش کیفی توصیف و تفسیر می‌شود. طبق این مطالعه ایران دارای پتانسیل جنبشی باقابل توجهی اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

جلد ۱۱، شماره ۳۰، صفحات ۳۵-۵۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023